Người phụ nữ thể hoàn thành thiên chức làm mẹ của mình đã phải trải qua rất nhiều khó khăn, vất vả. Một trong những vấn đề họ phải đối mặt đó chính là bệnh trầm cảm sau sinh. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này, bạn có thể theo dõi trong bài viết này nhé
Sau khi sinh con, phụ nữ thường dễ mắc phải một số bệnh như: đãng trí, rụng tóc, béo phì, trầm cảm sau sinh, hội chứng baby blues… Đối với các bệnh như béo phì, rụng tóc thì các bà bầu có thể khắc phục tương đối dễ dàng. Tuy nhiên có một số căn bệnh khá đặc biệt sau sinh rất khó để vượt qua, đó chính là bệnh trầm cảm sau sinh. Hiện nay, cách trị bệnh trầm cảm đúng đắn nhất là đến thăm khám bác sĩ kết hợp với thay đổi lối sống và nỗ lực của chính bản thân bệnh nhân.
Trầm cảm sau sinh là tình trạng liên quan đến suy nghĩ và cảm giác mệt mỏi, buồn chán, lo lắng xuất hiện sau khi phụ nữ sinh con. Những phụ nữ mắc bệnh trầm cảm sau sinh thường kèm theo trạng thái lo sợ con mình sẽ bị hại và bản thân mình là người mẹ xấu. Trầm cảm sau sinh có nhiều mức độ, có thể nhẹ, vừa hoặc nặng, có thể thoáng qua hoặc kéo dài. Nhưng dù là ở bất cứ mức độ nào thì các mẹ cũng không nên chủ quan với căn bệnh này.
Tại sao phụ nữ sau sinh hay bị trầm cảm?
Sau khi sinh con, có một sự thay đổi nhanh chóng nồng độ hormon trong máu của người mẹ, đó là sự giảm đi của nồng độ estrogen và progesterone, đồng thời nồng độ hormon tuyến giáp thyroid cũng giảm, dẫn đến mệt mỏi và trầm cảm. Lượng estrogen trong thời kỳ mang thai có thể cao hơn gấp vài trăm lần so với mức bình thường, từ đó thay đổi tạo hình thần kinh của não bộ hay sự tái sinh của tế bào thần kinh, khiến nữ giới trở nên hay quên, ngại tiếp xúc. Sự suy giảm về nồng độ hormon cùng với sự thay đổi về huyết áp, chức năng của hệ miễn dịch và những biến đổi về chuyển hoá mà bà mẹ sau sinh phải trải qua là một phần nguyên nhân gây ra bệnh trầm cảm, khiến cho nữ giới dễ rơi vào tình trạng mệt mỏi, tâm sinh lý thay đổi bất thường, trầm cảm…
Ngoài những biến đổi sinh lý, người phụ nữ cũng phải đối mặt với rất nhiều vấn đề về cơ thể lẫn tâm lý. Những vấn đề tâm lý có thể xuất phát từ những đau đớn phải trải qua do quá trình sinh con, thậm chí phải mổ đẻ có thể kéo dài một vài tuần sau sinh. Hay khi con ra đời, cơ thể mất đi một trọng lượng đáng kể, các bà mẹ thường cảm thấy người mình trở nên xấu xí và không còn sự hấp dẫn nữa. Họ thường phải thay đổi về cách sống để chăm sóc con, đặc biệt đối với những người lần đầu làm mẹ. Họ thường quá lo lắng về trách nhiệm làm mẹ của mình.
Một trường hợp khác nữa cũng dễ bị mắc bệnh trầm cảm sau sinh đó là người mẹ có thể đã có tiền sử mắc bệnh trầm cảm. Bệnh trầm cảm thường dễ tái phát sau sinh, những sự kiện góp phần gây trầm cảm đó là: stress trong quá trình mang thai hoặc trong quá trình sinh con như là khó khăn trong khi sinh, con khi sinh ra gặp phải những vấn đề về sức khỏe, đẻ non, hoặc ốm trong quá trình mang thai. Những phụ nữ có những cuộc hôn nhân không hạnh phúc hoặc không có sự giúp đỡ của gia đình, xã hội thì nguy cơ trầm cảm rất là cao.
Những dấu hiệu cho thấy người mắc bệnh trầm cảm sau sinh
Sau khi sinh, cơ thể có một sự thay đổi lớn về tâm, sinh lý. Người mẹ trải qua một thời gian ở trong tâm trạng mong chờ con ra đời, vui mừng đón chào thiên thần bé nhỏ nhưng có một tỉ lệ khoảng 85% các bà mẹ có những cảm giác buồn thoáng qua, còn gọi là “baby blues” với những biểu hiện như có tâm trạng buồn và chán, khó khăn trong giấc ngủ, dễ bị kích thích, sự ngon miệng thay đổi, có vấn đề về sự tập trung chú ý và thường hay khóc lóc. Những biểu hiện này thường gặp trong một vài ngày đầu sau khi sinh và tối đa kéo dài hai tuần do có sự thay đổi về hormon ngay sau sinh. Nhưng nếu những biểu hiện này kéo dài hơn hai tuần, bạn đã mắc một căn bệnh đó là trầm cảm sau sinh.
Những lưu ý mà cả phụ nữ sau sinh và người thân cần nhớ
Hãy nhớ, phụ nữ sau sinh cực nhạy cảm, dễ rối trí, hay lo lắng, thiếu tập trung… Vì thế, người phụ nữ cần chú ý đến sức khoẻ của mình, cần nghỉ ngơi, thư giãn, tránh tình trạng lo lắng quá nhiều. Ngoài ra, khi cảm thấy cảm xúc thay đổi hay tâm lý bất thường, bạn nên chủ động tâm sự với người thân.
Những người thân trong gia đình cần ở bên cạnh, san sẻ với họ về những áp lực tâm lý mà họ đang phải trải qua, không nên chê trách họ yếu đuối bởi vì trầm cảm là một căn bệnh tâm lý. Khi thấy người thân có các dấu hiệu của bệnh trầm cảm, gia đình cần đưa người đó đi khám và hỗ trợ tích cực cho họ trong việc điều trị bệnh trầm cảm.
Bên cạnh đó, do tâm lý phụ nữ sau sinh khá thất thường, để tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra, người thân (chồng, cha mẹ, anh chị em…) nên quan tâm, chia sẻ, trò chuyện với “mẹ bỉm sữa” một cách nhẹ nhàng; Luôn giữ cho các mẹ tâm trạng ổn định, tinh thần thoải mái, không trách mắng hay la hét khi họ làm sai. Trong trường hợp nặng, bạn đừng ngại ngần đưa bệnh nhân đi gặp bác sĩ tâm lý trước khi có hậu quả nghiêm trọng xảy ra.